257. Thugamar Féin An Samhradh Linn ♫

The Gloaming ag casadh Thugamar Féin an Samhradh Linn

Leagan Nua le cantaireacht le déanamh ar an trá ag tosnú le Deireadh Seachtaine Gaeltachta 2018 ag damhsa rince bíseach ag an am céanna. Seo a bheas againne:

Cantaireacht:

Tine na Bealtaine, Las an croí ionainne X4

1. Bábóg na Bealtaine, maighdean an tSamhraidh,
Baw-bog na Bal-tin-a, my-jin on Tau-ree

Suas gach cnoc is síos gach gleann,
Soo-us gokh kruk iss she-os gokh glan,

Cailíní maiseacha bán-gheala gléasta,
Col-yeen-ee my-shokh go gyal-guy-rokh glayas-ta,

Thugamar féin an samhradh linn.Hug-a-mar hayn on Sau-roo lin.

Curfá: Samhradh, samhradh, bainne na ngamhna,
Sa-u-roo, Sau-roo, bon-ya na nyow-na,

Thugamar féin an samhradh linn.
Hug-a-mar hayn on Sau-roo lin.

Samhradh buí na nóinín gléigeal,
Sa-u-roo bwee na no-ih-neen glay-gyal,

Thugamar féin an samhradh linn. Hug-a-mar hayn on Sau-roo lin.

Cantaireacht:

Samhradh, samhradh, Éiriu, Banba ‘s Fodhla X 4.

2. Thugamar linn é ón gcoill chraobhaigh,
Hug-a-mar lin ay oo-n gill khreev-ee,

Thugamar féin an samhradh linn.
Hug-a-mar hayn on Sau-roo lin.

Samhradh buí ó luí na gréine,
Sa-u-roo bwee o lee na grayn-ya,

Thugamar féin an samhradh linn. Hug-a-mar hayn on Sau-roo li

Curfá: Samhradh, samhradh, bainne na ngamhna,
Sa-u-roo, Sau-roo, bon-ya na nyow-na,

Thugamar féin an samhradh linn.
Hug-a-mar hayn on Sau-roo lin.

Samhradh buí na nóinín gléigeal,
Sa-u-roo bwe-e na no-ih-neen glay-gyal,

Thugamar féin an samhradh linn. Hug-a-mar hayn on Sau-roo lin.

Cantaireacht:

Éiriu ar Uisneach, Creideamh is Misneach. X 4

3. Tá an fhuiseog ag seinm ‘sag luascadh sna spéartha,
Taw on ish-yog eg shen-yim seg loos-coo sna spayr-ha,

Áthas do lá is bláth ar chrann.
Aw-hus duh law iss bl-aw air khran.

Tá an chuach is an fhuiseog ag seinm le pléisiúr,
Taw on khooikh iss on ish-yog eg shen-yim le play-zhure,

Thugamar féin an samhradh linn. Hug-a-mar hayn on Sau-roo lin.

Curfá: Samhradh, samhradh, bainne na ngamhna,
Sa-u-roo, Sau-roo, bon-ya na nyow-na,

Thugamar féin an samhradh linn.
Hug-a-mar hayn on Sau-roo lin.

Samhradh buí na nóinín gléigeal,
Sa-u-roo bwe-e na no-ih-neen glay-gyal,

Thugamar féin an samhradh linn. Hug-a-mar hayn on Sau-roo lin.

Cantaireacht:

Cumhacht na cruinne, Nádúr is duine X 4

4. Cuileann is coll is trom is cárthain

Thugamar féin an samhradh linn

Is fuinseog gléigheal Bhéal an Átha

Thugamar féin an samhradh linn.

Curfá: Samhradh, samhradh, bainne na ngamhna,
Sa-u-roo, Sau-roo, bon-ya na nyow-na,

Thugamar féin an samhradh linn.
Hug-a-mar hayn on Sau-roo lin.

Samhradh buí na nóinín gléigeal,
Sa-u-roo bwe-e na no-ih-neen glay-gyal,

Thugamar féin an samhradh linn. Hug-a-mar hayn on Sau-roo lin.

Cantaireacht:

Tine na Bealtaine, Las an croí ionainne X 4

Ar ais ag an tús go 1.

__________________________________________________________________________

Béarla

Chanting

Fire of Bealtaine, Light our hearts X 4

1. Mayday doll, maiden of Summer
   Up every hill and down every glen,
   Beautiful girls, radiant and shining,
   We have brought the Summer in.

Chorus

Summer, Summer, milk of the calves,
We have brought the Summer in.
Yellow summer of clear bright daisies,
We have brought the Summer in.

Summer, summer, Banba, Fodhla, and Éiriu X 4

2. We brought it in from the leafy woods,
We have brought the Summer in.
Yellow Summer from the time of the sunset,
We have brought the Summer in.

Chorus

Éiriu on Uisneach, Faith and Courage X 4

3. Summer, Summer, milk of the calves,
We have brought the Summer in.
Yellow summer of clear bright daisies,
We have brought the Summer in.

Chorus

Strength of the universe, Nature & Human X 4

4. The lark is singing and swinging around in the skies,
Joy for the dat and the flower on the trees.
The cuckoo and the lark are singing with pleasure,
We have brought the Summer in.

Chorus

Fire of Bealtaine, Light our hearts X 4

Repeat from 1.

 

256. Bealtaine

Bealtaine

Bábóg na Bealtaine, maighdean an tSamhraidh,
Suas gach cnoc is síos gach gleann,
Cailíní maiseacha bán-gheala gléasta,
Thugamar féin an samhradh linn.

Bábóg na Bealtaine

Lastar tine  in ómós do Bhelenos, dia na gréine is baint aige le torthúlacht, sláinte, athfhás… ar Fhéile na Bealtaine. Tá scéalta faoi conas ar chosain sé Noricum (An Ostair), & Aquileia (san Iodáil) fadó. Ach bhí scéalta faoi le fáil in áiteachaí eile freisin ar fud an domhan Ceilteach.

Tá áiteachaí lena ainm in Éirinn: ceann acu i nDún na nGall agus ceann eile i dTír Eoghain: An Bhealtaine (Beltany) atá orthu.

Seo é ar chloch sa Bhealtaine i nDún na nGall:

San áit céanna tá ciorcal mór

Uisneach: an cúigiú Cúige agus croílár spioradálta na tíre

Cá bhfuil croílár spioradálta na tíre? Deireann daoine áirithe Teamhair. Agus an ceart acu. Ach tá ceann eile ann agus sin Uisneach. Bhí baint ag Teramhair le Samhain agus is ansin a bhailigh na ríthe. Bhí baint ag Uisneach le Bealtaine agus is ansin a bhailigh na draoithe.

Sa Leabhar Gabala, tugtar le fios gurb é Mide an draoí ba chumhachtaí de Mhuintir Nemid. Tháinig siad go hÉirinn ar Lá Bealtaine agus chuaigh an draoí díreach go  Uisneach. Thosaigh sé tine ann a mhair seacht mbliana. Nuair a bhí tine agat ar thalamh ag an am ba leatsa an talamh sin. Las daoine tine ar Uisneach ag Féile na Bealtine agus ón tine sin amach las daoine tinte ar fud na tíre ag tarraingt súil mór leo.

Ar bharr an chnoic tá Loch Lugh. Is ar Uisneach a thosaigh Féile Lúnasa freisin.

An Geimhreadh v An Samhradh

Sa Bhreatain Bheag tá scéal faoi cath idir an Geimhreadh agus an Samhradh. Tá Creiddylad geallta le Gwythyr ap Greidawl ach goideann Gwyn ap Nudd í. Tá troid mór ann agus sa deireadh tá an bua ag an samhradh.

I mioteolaíocht na hÉireann mharaigh Conall Cernach Ailill mar bhí sé le bean eile taobh thiar de chrann coill lá Bealtaine.

 

Aill na Mireann, Uisneach, lár na tíre. Tá Éiriú faoi.

Tá pisreoga a bhaineann le Bealtaine freisin le feiceáil i gcóipleabhar anseo.

Nuair a thagann Féile na Bealtaine linn tá grá agus ádh sa aer, tine ar chnoc agus daoine ag fáil uisce ón tobar. Tagann na sióga amach le spraoi a bheith acu agus bíonn áthas orthu an solas a fheiceáil. Cén fáth nach ndéanfá an rud céanna? Is tús an tsamhraidh linn, fág slán le dorchadas na Samhna agus cuir fáilte roimh solas is teas. Bain taitneamh as na bláthanna & téigh amach sna coillte. Cas amhrán agus déan damhsa.

 

255. Scéal na Fadgies

Seo scéal na Fadgies, na daoine a tháinig go Béal Feirste fadó & a thóg a gcultúr is a dteanga leo.

Idir 1850 & 1860 tháinig beagnach 90,000 daoine go Béal Feirste ag teiteadh ón nGorta is iad ag lorg slí bheatha ann.

Buíoch do @bigmonsterlove as.

Seo fógra ó 1795 ag rá le daoine Gaeilge a fhoghlaim

Gaeilge do gach duine.  Ní smaoineamh nua é.

254. Aingeal an Ghleanna

Ní liomsa an dán seo.

Nuair a chuala mé é agus an chaoi ar léigh an file é, chuaigh sé i bhfeidhm orm go láidir. Tá an fhírinne agus brón nach féidir a fhulaingt sna focail. Tugann sé misneach dom nuair a chloisim daoine a labhairt amach ón gcroí faoin gcruálacht atá le feiceáil i beagnach gach reilig in Éirinn. Bhí daonnacht curtha sa chré is croíthe briste ag cuimhne uirthi.

Chuala mé an dán i nGleann Cholm Cille ach chaill mé é go dtí inniu nuair a tháinig mé air is mé ag cuardach rud eile ar ndóigh.

Seo é Stiofán O Direáin, an file:

Is seo é ag léamh a dhán:

 

Aingeal an Ghleanna

(Gleann Chlom Cille 2012)

le Siofán O Direáin

 

A Aingeal an Ghleanna,

Ná bí i do thost.

A theachtaire Dé,

In ainm Dé,

Sceith do rún.

 

Ní cuma chointe ort

Is tú i do luí ar leac liath na huaighe seo

San áit seo ar bheannaigh Colm Cille tráth.

 

Cad chuige a bhfuil do bhéal druidte?

Cad chuige a bhfuil do shúile folamh?

 

Ná bí náireach a thuilleadh,

Bí i do mhúscailt

Agus beir guth

Do pheacaigh gan pheaca

Do leanaí a baistíodh le deora na dtuistí

Do leanaí gafa leath bealaigh idir ifreann is Parthas

Agus iad ina suan go ciúin soineanta

I Reilig na nAingeal seo.

 

A Aingeal an Ghleanna,

A theachtaire Dé

Déan trócaire is bheir a scéala dúinn

Beag beann ar ansmacht Agaistín.

 

 

 

253. Gaeilge na Cruinne

Teanga dhomhanda í an Ghaeilge? Ná stop ansin. Tá an teachtaireacht ón Stáisiún Spáis cáiliúil.

Gabhaimís níos faide amach sa spás. Tá Gaeilge ar an ngealach. Bhí teachtaireacht ó Éamon de Valera ann a chuaigh go dtí an ghealach le Apollo 11. Seo í.

Is bhí aistriúchán leis

Nach iontach sin.

Ach ná stop ansin. Níos faide fós amach uainn, tá Gaeilge ar Mars.

Tugtar ainmneacha eolaithe cáiliúla nó údair ficsean eolaíochta ar chráitéir móra ar Mars ( >60 km trastomhas) & tugtar ainm bhaile ar an domhan ar na cinn níos lú (< 60 km trasna) & roghnaítear é le tarraingt (go randamach).  Ní ceadaítear ainm duine atá beo a thabhairt ar chraitéar. Mar gheall ar sin, chuaigh na Anglicizations atá againn ar an domhan go Mars agus go Europa freisin, go bhfóire Dia orainn! Mar sin, má tá sibh ag taisteal amuigh ansin nó ag foghlaim tíreolaíocht spáis, seo cúnamh daoibh:

Mars (an ceathrú plainéad ón ngrian sa ghrianchóras). Tá uisce ar fáil ar Mhars ach tá sé sioctha.

Mars le caidhpeanna polacha

Seo cráitéir le ainmneacha Gaelacha. Dáiríre.

1. Beltra: Béal Trá Mouth of the Beach (i Maigh Eo freisin)
   

   18.2°N 257.7°W

   7.4km

   1988

2. Clogh: An Chloch The Stone (in Aontroim, Cill Chainnigh, Ciarraí, Gaillimh, Laois, Loch Garman, Longfort, Port Láirge, Sligeach, Uibh Fháilí freisin)
   

   20.8°N 47.8°W

   11.1km

   1976

3. Dromore: An Drom Mór The Big Ridge (in Aontroim, Cabhán, Ciarraí, Corcaigh, Dún na nGall, Dún, Doire, Fear Manach, An Iarmhí, Liatroim, Luimneach, Maigh Eo, Muineachán, Port Láirge, Ros Comáin, Sligeach, Tír Eoghain freisin)
   

   20.1°N 49.7°W

   14.8km

   1976

4. Fenagh: Fionnmhach/Fíonach Ancient/ Of the Deer (Fianna) Warriors (in Aontroim, Ceatharlach, Liatroim freisin)
   

   34.6°N 215.7°W

   6.3km

   1991

5. Glendore: Cuan Dor Golden Harbor (i gCorcaigh freisin)
   

   18.5°N 51.8°W

   8.0km

   1988

6. Lismore: Lios Mór Big Ring-Fort/Fairyfort (i gCiarraí, Corcaigh, Dún, Laois, Longfort, Port Láirge, Tiobraid Arainn, Tír Eoghain freisin)
   

   27.05°N 41.72°W

   9.0km

   2006

7. Louth: Lú Small/ (Celtic God) Lugh (Contae in Éirinn freisin)
   

   70.41°N 256.88°W

   37.75km

   2007-02-07

8. Navan: Eamhain Mhacha / Nabhainn/ An Uaimh The Cave (in Ard Mhacha, Lú, An Mhí freisin)
   

   26.1°S 23.6°W

   26.5km

   1976

9. Tara: Teamhair Hill (An Mhí freisin)
   

   44.4°S 52.9°W

   34.0km

   1976

10. Wicklow: Vikinglo Viking Meadow (contae)
    

    2.0°S 40.6°W

    22.4km

    1976

Is ná stop ansin mar níos faide amach fós, tá Gaeilge ar Europa Gealach de Iúpatair, an seachtú satailít is giorra dó. D’aithin Galileo í i 1610. Tugadh an t-ainm Europa di san fhichiú haois.  Is iníon Agenor í Europa sa mhiotaseolaíocht Gréige. Tá farraigí reoite ar Europa agus tá eolaithe ag súil go bhfuil rudaí ag fás iontu.

Conamara: Conmhaicne Mara Tribe of the Sea Chaos Zone

Conamara Chaos

Nach álainn í! Roghnaíodh Conamara mar gheall ar an talamh chorrach.

Ach féach freisin ar mharmar ó Chonamara!

Tá cuid dínn amuigh ansin, a chairde sna hainmneacha i bhfad uainn.

An bua ag Cymraeg is muid ag caint faoi theanga Cheilteach áfach,  mar tá teachtaireacht ag taiseal fós ar fud na cruinne ar Voyager. Seo í:

• Cymraeg ar Voyager Welsh
  Ciallaíonn sé, Sláinte mhaith daoibh anois agus go deo.

252. Píb Uillinn i gCuba ♫

Seo Scéal ón Irish Journal a chuir áthas orm.

Níl Alexander Suárez Méndez ag seinm na píb uillinne ach le 3 bliana anuas ach tá sé ar fheabhas. Is Cubano é ach chuir sé ionadh ar phíobairí in Éirinn. Mhol Gay McKeon, Ceannaire Na Píobairí Uilleann go hard é.

Pic le Terence Bong

Seo é ag seinm

Agus níl sé ina aonar! Tá 20 daoine fásta i gCuba ag foghlaim na píb uillinnn. Agus tá siad ag múineadh a ngasúir conas é a sheinm.

Thosaigh sé nuair a tháinig Gay McKeon go Cuba agus sheinn sé i bhféile ann in 2011. Lig sé seans do dhaoine eile triail a bhaint astu. D’eagair sé ceardlanna agus bhí tóir orthu. An tseachtain seo, thóg sé 14 píp breise leis. Ní raibh fonn ag na daoine i gCuba a gceol féin a sheinm ar an bpíp, deireann sé; b’fhearr leo ceol traidisiúnta na hÉireann a sheinm.

 

Suárez Méndez le daltaí eile ag ceardlann an tseachtain seo. Pic le Terence Bong

Tá súil ag McKeon go bhfoghlaimeoidh  Suárez Méndez tuilleadh in Éirinn & go roinnfidh sé é sin le daoine i gCuba nuair a fhilleann sé abhaile. Agus tá sé i gceist aige freastal ar cheachtanna i gconas píb a dhéanamh is é in Éirinn ionaisc go mbeidh sé in ann na píb aige a choinneáil in ord agus in eagar. Faoi láthair tá dhá chlub i gCuba, ceann amháin i Havana agus ceann eile i Pinar del Río. Agus tá páistí i gCuba ag foghlaim an feadóg stáin freisin.

 

Ach níl sé éasca do Suárez Méndez dul go hÉirinn & mar sin tá daoine ag iarraidh tacaíocht a thabhairt dóle ceolchoirm ar Lá Bealtaine. Eolas faoi here. Ceol do mo chluasa inniu, an scéal seo. ☺

251. Síocháin Iona ♫

Eolas faoi Iona anseo

As Béarla

Síocháin na dtonnta rinceach, síocháin na gainmhí bána, síocháin Iona.

Síocháin na gaoithe ag canadh, síocháin na gcladaigh, síocháin Iona.

Síocháin gol na bhfaoileán, síocháin crónán na mbeach, síocháin na meán lae socair.

Síocháin thaibhreamh na gcnoc, síocháin anáil na n-aingeal, síocháin Iona.

Síocháin na naomh is lucht cuardach, síocháin na manach is na ndraoithe, síocháin áit sínte na ríthe.

Síocháin na bhfothrach, síocháin na gcolúr sa chlogas, síocháin Iona.

Síocháin an croí áthasach, síocháin an intinn ar scíth, síocháin potaí is cogaisí mo ghrá gheal.

Síocháin a lámha leigheasach, síocháin an gáire leisciúil, síocháin Iona.

Síocháin an ní do-fheicthe, síocháin an spioraid, síocháin Iona.

Síocháin an spiorad, síocháin Iona ♫

250. Ceiliúradh & Conquest

Ar an 10 Aibreán 2014 bhailigh na Éireannaigh & a gcairde le chéile i Halla Albert i Londain in onóir do Michael D. Higgins is é ar chuairt stáit i Sasana agus in onóir bheith Éireannach. Bhí an Prionsa agus an Banphrionsa Kent i láthair agus iad gealgáireach ag baint taitneamh as an oíche. Bhí cairdeas agus spraoi san oíche agus sa spiorad sin, tugadh le fios go cneasta dóibh siúd nár thuig é nach raibh sé éasca dúinn.

Scoil ar bhealach a bhí ann dóibh siúd a d’fhás le ciníochas agus ceachtanna go leor le foghlaim san oíche. Humanization ag tabhairt croí dár gcultúr a bhí i gceist; muid ag rá Rinne sibh drochrud ach féach ní diabhail muid & anois can amhrán linn go bhfeicfidh sibh. If you tickle us do we not laugh…

Tá cion againn ar Michael D. Sheas gach duine nuair a shiúil sé isteach. Bhí fhios ag daoine go raibh rud éigin stairiúil ag tarlú an tseachtain ar fad agus go raibh ag éirí go geal leis. Miorúiltí. Bhí cairdeas (fíorchairdeas) idir é agus an rítheaghlach. Labhair sé as Gaeilge go minic (ceacht an-tábhachtach) agus ní raibh eagla air an fhírinne a rá. Ná ar éinne ar an stáidse an oíche sin.

Ceiliúradh san Albert Hall

le fáil ar sheinnteoir RTÉ go dtí 2 Bealtaine 2014

Ba é David O’Leary fear an tí don oíche.

Chuir óráid Olivia O’Leary ionadh orm.

Thosaigh Olivia leis an ráisteas I’m here to report that it’s now official: we are allowed to like the British,

Tús láidir agus mícheart ar ndóigh ach is cuma mar mhínigh sí go maith an gaol atá eadrainn. Is bhí sé tábhachtach é a rá cé go bhfuil seans mhaith ann gur bhain sí geit as go leor Sasanaigh san áit. Ciníochas. Níor chuir sí an focal sin air ach sin a bhí sí ag caint faoi.

Feicim an fhadhb sna meáin go minic. D’ionsaigh SAM an Iaráic. Rinne Sasana é siúd. Ní hea. Ní dhearna an tír go léir é. Scríobh mé fhéin rudaí mar sin ach níl siad fíor. Déanann grúpa beag an dochar agus cuireann siad bolscaireacht ag obair leis an dochar sin a mhéadú.

Tá daoine maithe i Sasana. Tá daoine maithe in Éirinn. Tá diabhail sa dhá thír feisin mar atá siad i ngach tír ar an domhan. Ach dúradh linn not to like the British, ní go díreach ach le guthanna íslithe nó frása agus daoine ag déanamh cúis mhagaidh dóibh. Is tharla an rud céanna ar an taobh eile.

Féach ar an bhfear ar chlé is é tar éis an chéad ráiteas sin a chloisteáil

Bhí go leor nóiméidí mar sin san oíche.

Is nuair a bhí sé mínithe go maith aici go raibh cion againn ar go leor rudaí is Sasana agus daoine sásta is ar a gcopóird arís luaigh sí an BBC. We like the BBC and we’ve watched it for years without paying a licence fee. Is nuair a bhí an slua fós ag gáire lean sí ar aghaidh le And we’re utterly unrepentant about that. (gáire arís). agus ansin a dúirt sí é: We regard that, and I think maybe the British do too, as a small downpayment on the debts of Empire. Bhuel anois. Mar a deireann siad anseo i SAM, tá cajones aici.

Féir plé. Ciníochtas  ✓ Fiacha Impireachta ✓ agus í dhá nóiméid ag caint. Ar aghaidh léi ansin ag caint faoin gcaoi a nglacann na British le rialacha. Fós bhí an muidne v sibhse le cloisteáil sa chuid seo ach bhí pointe le déanamh aici, ceacht le múineadh. We admire the way the British plan ar sí and planning is what pessimists do, ar sí. And only great Imperial powers really have the luxury of being pessimists. B’shin buile eile. Ach chuir sí greann ann arís leis an We are optimists because we can’t afford to be anything else. Bhí ionadh an domhan orm faoi seo. Ní raibh eagla uirthi an fhírinne a rá. Bhí mé ag iarraidh a shamhlú céard a cheapfadh an bhean uasal cairdiúil sin sa bhosca ríoga le Micheal D. an bheanphrionsa álainn sin faoi? Nó a fear chéile?

Ag caint faoin uair a bhí sí ag obair san BBC dúirt sí I knew Rome must have been like this: organized, hierarchical, determined. Buile eile. Ach seo an cheacht. We Irish are different a mhínigh sí agus bhí an ceart aici. Agus i ndiaidh na ceachtanna seo go léir d’admhaigh sí go bhféadfadh muidne rudaí a fhoghlaim ó na British is go bhféadfadh siadsan rudaí a fhoghlaim uainn. Labhair sí faoin am is the weight of history was at its heaviest between us. Is chonaic mé daoine ag cromadh a gcloigeannacha. Ní raibh gá é a rá. Thuigeamar go léir. Agus í ag caint ansin faoi na daoine go léir sna cogaidh go léir tháinig sé chugham an tseafóid a bhain le gach cogadh: impiriúlachas, saint, bás en masse ar son céard? An méid sin saolta caillte ar thaobh amháin nó ar thaobh eile agus na saighdiúirí ar chuile thaobh ag ceapadh go raibh siad ag déanamh an rud ceart. War is hell agus beidh go deo.

Agus ansin leag Olivia ceann eile orainn. Ag caint faoina hAintín Kitty dúirt: She escaped Catholic Ireland. Éire Faisisteach ✓ Ceann dúinne an uair seo agus an ceart ar fad aici. She developed a posh accent, arsa Olivia faoina haintín. Sin rud a chuireann isteach orm go minic. Tá mé cleachtaithe le Stephen Fry agus meas agam air & ar Hugh Laurie ach is cuimhin liom daoine a labhair mar sin is mé óg agus an chaoi a d’fhéach siad orainn agus ní féidir le rud ar bith an náire sin a bhaint de m’aigne. Sin an troid atá agam féin nuair a chloisim blas mar sin. Tagann na cuimhniúcáin sin ar ais.

Agus an prionsa ag féachaint an-amhrasach críochnaigh sí le You who are British will always be a little part of us and we will always be a little part of you. Foirfe. Ceachtanna múinte.

Tháinig an dara nóiméad a chuir ionadh orm le Glen Hansard & a chairde ag casadh The Auld Triangle is an slua go léir an canadh leo ag an deireadh. Dochreidthe, an t-amhrán sin san áit sin ag an ócáid sin. Bhí bród an domhain orm.

Banna Ceoil:

1. Banna Ceoil ag casadh The Exiles Jig le Fiona Shaw ag léamh sliocht as The Song of Wandering Angus le WB Yeates

2. Joseph O’Connor ag léamh The Thrill Of It All

3. Paul Brady ag casadh Nothing But The Same Old Story

4. Banna Ceoil le Rinceoirí Caitín Nic Gabhann, Seosamh O’Neachtain, Michael Maguire agus Ellie Maguire

5. Conor O Brien ag casadh My Lighthouse

6. Elvis Costello le Steve Naive agus Conor O Brien Shipbuilding

7. Olivia O’Leary ag léamh

8. Eimear Quinn ag casadh Silent O Moyle

9. Fiona Shaw ag léamh liricí The Minstrel Boy is an West Ocean String Quartet ag casadh le

10. Imelda May ag casadh Kentish Town Waltz

11. Imelda May ag casadh It’s Good To Be Alive

12. Glen Hansard ag casadh Falling Slowly le Lisa Hannigan

13. Glen Hansard ag casadh The Auld Triangle le Elvis Costello, Conor O’Brien, Paul Brady, Imelda May agus John Sheahan

14. Elvis Costello ag casadh Tripwire

15. Elvis Costello ag casadh What’s So Funny ’bout Peace Love and Understanding?

16. The Gloaming le Iarla ag casadh

17. The Gloaming ag casadh

18. Fiona Shaw ag léamh Postscript le Seamus Heaney

19. Buíochas an Uachtaráin

20. Na hamhránaí go léir leis an London Irish Choir ag casadh The Parting Glass

Fiona Shaw, Eimear Quinn agus Michael D. Higgins (Uachtarán na hÉireann)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

13. https://www.youtube.com/watch?v=SlSRmI4R0K0

19. http://www.youtube.com/watch?v=8wch6EmbjqI

We came, we sang, we taught the lessons that needed teaching.✓

Éist le cur síos Ciara Ní É ag cur síos faoin ócáid anseo

 

 

249. Giota beag

Cén chaoi ‘bhfuil do chuid Gaeilge?

 

Nuair atá píosa de rud uait céard a deireann tú?

Braitheann sé.

Cén sórt rud é?

 

Bhfuil tú ag iarraidh

greim le n-ithe

nó

canda aráin

nó

blúire ime

nó

braoinín tae

nó

píosa cáca

nó

slisín bagúin

nó

stiall den spóla

nó

giota páipéir

le do liosta a dhéanamh is tú ag dul ag siopadóireacht?

Má tá tú ag ithe nó ag ól, bain só as.

Is le sciorta den ádh ní bheidh tú fiú ruainne beag tuirseach ag foghlaim do chuid Gaeilge ☺

248. Dúlamán ♫

Dúlamán

Is feamainn é Dulamán. Channelled Wrack a tugtar ar sa Bhéarla. Itheann daoine é.

Tá dhá leagan den amhrán Dulamán a chloistear go minic: ceann amháin le Clannad agus ceann eile le Altan.

Seo an scéal sna liricí:

Tá Dúlamán Gaelach ag baint na feammaine le dath a fháil do na héadaí

agus

Dúlamán Maorach ag baint na feamainne mar bhia.

San amhrán tá comhrá idir eatarthu.

Freisin, tá an Dúlamán Maorach ag iarraidh iníon an Dúlamán Gaelach a phósadh.

---

---

Seo an leagan atá ag Clannad

Curfá:

Dúlamán na binne buí, dúlamán Gaelach

Seaweed from the yellow cliff, Irish seaweed

Dúlamán na farraige, b’fhearr a bhí in Éirinn

Seaweed from the ocean, it’s the best in all of Ireland

1. A iníon mhín ó, sin anall na fir shúirí

Oh gentle daughter, here come the wooing men

A mháithairin mhín ó, cuir na roithléan go dtí mé

Oh gentle mother, put the wheels in motion for me

            Curfá

2. Tá ceann buí óir ar an dúlamán gaelach

There is a yellow gold head on the Gaelic seaweed

Tá dhá chluais mhaol ar an dúlamán maorach

There are two blunt ears on the stately seaweed

3. Bróga breaca dubha ar an dúlamán gaelach

The Irish seaweed has beautiful black shoes

Tá bearéad agus triús ar an dúlamán maorach

The stately seaweed has a beret and trousers

           Curfá X2

4. Góide a thug na tíre thú? arsa an dúlamán gaelach

“What are you doing here?” says the Irish seaweed

Ag súirí le do níon, arsa an dúlamán maorach

“At courting with your daughter,” says the stately seaweed

5. Rachaimid chun Niúir leis an dúlamán gaelach

I would go to Niúir with the Irish seaweed

Ceannóimid bróga daora ar an dúlamán maorach

“I would buy expensive shoes,” said the Irish seaweed

             Curfá

6. Ó chuir mé scéala chuici, go gceannóinn cíor dí

I sent her the story that I would buy a comb for her

‘Sé’n scéal a chuir sí chugam, go raibh a ceann cíortha

The story she told back to me, that she her hair is combed 

             Curfá

7. Cha bhfaigheann tú mo ‘níon, arsa an dúlamán gaelach

” You are not getting my daughter” says the Irish seaweed

Bheul, fuadóidh mé liom í, arsa an dúlamán maorach

“Well, I’d take her with me,” says the stately seaweed

Dúlamán na binne buí, dúlamán Gaelach

Seaweed from the yellow cliff, Irish seaweed

Curfá

Dúlamán na binne buí, dúlamán Gaelach

Seaweed from the yellow cliff, Irish seaweed

Dúlamán na farraige, b’fhearr a bhí, b’fhearr a bhí

Seaweed from the ocean, the best, the best

Dúlamán na binne buí, dúlamán Gaelach

Seaweed from the yellow cliff, Irish seaweed

Dúlamán na farraige, b’fhearr a bhí, b’fhearr a bhí

Seaweed from the ocean, the best, the best

B’fhearr a bhí in Éirinn

The best in all of Ireland

Seo an leagan le Altan https://www.youtube.com/watch?v=9KzOyCwvQ9o