462. Filíocht le Aifric Mac Aodha

Dánta le Aifric Mac Aodha

ó Gabháil Shrinx

Pic le WN

1.

ÉALÚ SYRINX

Spágfaidh an eala aníos
Ó mhínshruth a scátha:
Fágfaidh sí a deoir-rian
Ar an luachair bhasctha.
Múchfaidh an féileacán
A léas-spré lonrach:
Cuachfaidh sí a sciatháin
Ar an tráithnín tromaithe.
Scarfaidh cúr coipthe
De chraiceann an uisce:
Ní mhairfidh ach putha
I bhfostó sa bhruachán.

***

Is silfidh an lúthshruth
As an rince grástúil,
Titfidh na srólbhaill
Den cholainn bhanúil.
Ní bheidh de sciath aici
Ach díorma na ngiolcach,
Sleá-laochra an dúghlais,
Daingean beo á cosaint.

---

Pic le Carlo Labruzzi

2.

GABHÁIL SYRINX

Critheann an solas
Ar chothrom an locha,
Ritheann an ghealach
Den chiorcal róchumtha.
Stopann fad spéire
Fán aimhréidhe theann,
Ropann a loinnir
Inneach na gcrann.
Feileann an t-iomlán
Do theorainn na luachra.
Ceileann an chiumhsóg
Tosach an bhruacha.

***

Ligim uaim le haimsir
Pictiúr seo na bruinnille:
Ní ghéilleann sí d’éinfhear
Ná ní sheasann ina choinne.
Anáil mhná, ní scaoileann
Ach idirghlór ar tinneall:
I láthair na gabhála,
Ceiliúrann sí is critheann.

---

Pic le Post

3.

FOCAL FAOISIMH

Creidtear san íomhá thosaigh:
Na mílte is na mílte luchóg
Ag rith isteach is amach
I measc ráillí an iarnróid.
Achar sula ligtear aon fhead,
Airítear í faoina gcnámha.
Tagadh an traein, sa deireadh
Ach roimhe sin, asláithriú.

---

Pic ó Crier Cooper

4.

FOCAL COSANTA

Leagtaí blaoscanna capall
Faoi chúinní halla an damhsa tráth,
Go mbainfí macalla as boinn na mbróg,
Go mbeadh na fallaí ramhar le ceol.
Ba choscrach an ní é, a chuid,
Na cnámha sin faoin lár:
Ní liginn an scanradh le m’ais
Ach ghuínn go bhfantá i mo chomhair.

---

Pic le Trip Advisor

5.

FOCAL FAIRE

(Baile an Fheirtéaraigh, 2009)

D’imigh na cuairteoirí leo,
Is thit an baile ina shuan.
Dhruid an Fómhar chun a bháis
Gur tharla an lá seo fúinn.
Tá na tránna faoi chiúnas, a chuid,
Is naomhóg an chalaidh béal faoi.
Scuabann na tonntracha leo gan bhac,
An gaineamh ag greamú dár mboinn.

---

Dánta le Aifric Mac Aodha, aistrithe ag David Wheatley ó

Sop Préacháin [A Crow’s Wisp]

Pic le Mighty This Love

6.

Do Keara

stuaim

Ba cheart bhur gcur ó aithne,

tá an tír róbheag, teanga

níos stuama a chleachtadh

nó seasamh siar ón tús.

Ach anois thar aon am eile,

níl teacht ná dul ón tosach.

Ag cóisir daoibh in íoslach tí,

thug tú úll dó in áit osclóra.

Bíonn dúil agus dúil ann,

a shonc féin, ba mheidhreach:

Bíonn diúltú agus diúltú ann —

No thanks, I’ve read the Bible.

---

For Keara

cant

Wipe your memory: the country’s

too small, practice

holding your tongue

or stand back from the thing.

As much as ever now

there’s no getting past how

she slid with aplomb

not a corkscrew but an apple into his palm.

There’s come-ons, and come-ons and then some.

His comeback was winsome.

There’s no thanks, and no-thanks-but-frisky—

If that makes me Adam, then you must be …

---

Pic ó Wiki

 7.

an chéad phlaic

I seile an sciatháin leathair,

tá ceimiceán a choisceann

an fhuil ar théachtadh:

De nádúr an ainmhí é

gur luaithe tál ná téarnamh.

---

the first mouthful

There’s a chemical

in bats’ saliva that stops

our blood congealing.

The animal in us puts

giving before healing.

---

Pic ó DIY

8.

an dara plaic

Ba gheall le moladh

an dara priocadh:

gur chaith tú uait

gan chothrom fola

crúbáil na hoíche

faoi sholas obann:

tabhairt na doraidh

go glé, dá dtabharfaí

---

the second mouthful

Praise be, you thought,

when you gave up the ghost.

But where’s the glory

with no blood lost?

The nails of the night

beneath a bare bulb:

your challenge spotlit.

Now take it up.

---

Pic ó Garden Posts

9.

an tríú plaic, nó ath-quoof i

Aithníonn sé faoin am seo, an fear i do theannta,

nach ligtear as do cheann iad, na cuimhní cinn

a roinntear,

go mbíodh colúir theachtaireachta aige féin is a athair

is go ndéanaidís blaoscanna uibhe a théamh

chun gob an éin a neartú.

Thug is tugann leat,

an taom a bhuail an buachaill,

é ag fanacht in oirchill is na blaoscáin á róstadh,

gur fhág sé faoin teas rófhada iad—

d’aon turas—a chroí ina bhéal aige—

le teann spóirt, b’fhéidir, féachaint,

dá ainneoin féin, mar a bheadh acu

dá bpléascadh blaosc san oigheann air.

---

the third mouthful (quoof: slight return i)

Pillow-talker, as you’d

be the first to admit, a cat let out

of the bag won’t go back in.

Now she’s up to speed on how

you and your dad used eggshells

to harden the beaks

of your pigeons, nodding

off over them, billing and cooing,

waiting for the shells to roast.

Once you left them under

the heat on purpose,

for devilment maybe—come on,

come on—curious what might happen

if left in too long.

---

Pic ó Life

10.

an ceathrú plaic nó ath-quoof ii

Aithníodh sé thairis—

leathchéile na cuilte,

nach slogadh gan chogaint í,

an chuimhne cinn leathoilte.

Súil siar is túisce

a bhuaileann an sprioc:

an buachaill nach gcodlaíodh

nuair ba thrúig oilc an tost.

Níorbh fhéidir a shuaimhniú

go gcloiseadh fead na traenach:

má bhí tiománaí ina dhúiseacht,

ní raibh sé ina aonar.

---

the fourth mouthful (quoof: slight return ii)

Something else to chew on

besides the tales he’s spun:

he should recognize, no

matter where, his duvet twin.

For the boy keeping watch

when sleep would be nobler,

the place to look

may be over his shoulder.

Who can’t rest until

the train whistle blows:

if the driver is out there

he can’t be alone.

---

Pic ó Things Worth Describing

11.

iarfhocal

Bhí a fhios aici, an bhean sin,

nárbh ionann súil is éisteacht.

Is d’admhódh de chogar claon

gur fhadaigh tost an béaldath.

Sop préacháin a deirtí

le bean a chaitheadh fear uaidh,

píosa tuí a d’ardaigh an ghaoth

nuair nár oir go beacht don éinín.

---

afterword

Well she knew that holding

an eye isn’t having an ear;

and beyond that she knew

how silence improves lipstick.

A woman a man drops

is called a crow’s wisp:

something the wind takes

when a bird lets it slip.

---

12.

Echtrae Conlae

---