Marks ar mhapa. Nach shin a thosaigh an trioblóid? Rud nach bhfuil ann go dtarraingíonn daoine líne ar mhapa nó go gcuireann siad brat sa talamh áit éicinnt?
Saint. Feall. Impireacht. Goid.
Neart le foghlaim agaibh, Marks & Spencer.
#1 Ná déan seo
Anois, seo moladh daoibh a bhaineann le stair, tíreolaíocht, agus saoirse.
Bhí alt sna meáin faoi fhoclóir nua don Ghàidhlig. Is maith sin. Cheapfá go mbeadh áthas ar dhaoine faoi ach tá ciníochas fós láidir sa tír is seo is seo is seo mar a bhí cuid den chaint faoi agus alt faoi anseo. GRMA agus tapadh leat, Marconatrix.
Tá grá ag daoine don Ghàidhlig. In am do chúrsa Duolingo a bheith ann. Is glaoigh Scottish ar an gcúrsa le do thoil! Deacrachtaí le Gaelic (dul amú). Fág Scots le Burns.
Iontach ar fad seo a fheiceáil ar Twitter inné
agus i bhfad níos mó. Timpeall 7,000 acu. Ag trendáil ar bharr Twitter. Ardaíonn sin mo chroí.
Is aoibheann linn anseo i gCathair na nAingeal ár dturas go Gàidhlig. Teanga fíorálainn í.
A Scotland without Scottish (Gàidhlig) is like a sky without stars.
Amhránaí: Grace Willis
Foisithe ar dtús ar TGLurgan, Nollaig, 2017
Liricí
Ag canadh liom go binn, dhom réiteach fhéin sa gcarr
Singing sweetly to myself, as I do my makeup up in the car.
An imeall togha arís. B’fhearr leat fhéin an lár.
The edge is fine again. You prefer the middle.
Ba mhaith an rud bhí againne go dtí gur imigh tú.
It was a good thing we had until you left.
Na bréaga lofa aríst, an cuma ar d’aghaidh
The rotten lies again, the look on your face.
Na seairc mhóra le fiacla. Oh, an dtuigeann tú?
The great sharks with teeth. Oh, do you understand?
Is tú ag rá liom go mbeadh muide choíche i ngrá
And you telling me we’d be forever in love.
A.
Ach níl muid i ngrá, a stór. Ar scanraíodh thú?
But aren’t we in love, darling. Were you scared?
Nuair a phóg muid ag damhsa ar an bpríomhúrlar?
When we kissed on the dance floor?
B.
Ach cloisim fuaim i mo cheann,
But I hear a sound in my head,
Fuaim úr-nua, i mo cheann.
A brand new sound in my head.
Ach feicfidh mé, d’aghaidh go luath, in aon áit ar domhan.
But I’ll be seeing you, your face soon, anywhere on earth.
Ach feicfidh mé, d’aghaidh go luath, síos bóthar cam.
But I’ll be seeing you, your face soon, down a crooked road.
C.
An solas glas seo, ag lasadh an bhealaigh.
This green light lighting the way.
A stóirín beidh mé ar ais go luath, le go scaoilfí leo.
Darling I’ll be back soon, so they can go.
An solas glas seo, ag lasadh an bhealaigh
This green light lighting the way.
Ó ba bhreá liom, bheith leat go luath, ach ní bheidh go deo.
Oh I’d love it, to be with you soon, but I won’t ever.
An solas glas seo, ag lasadh an bhealaigh
This green light lighting the way.
Scaití ag dúiseacht liom, i seomra aduain
Sometimes as I wake in a strange room,
Mé ag cogarnaíl, an chathair ag canadh ar ais anuas
Whispering, the city is singing back down.
Na ráflaí is iad le fiacla Oh, an dtuigeann tú?
The rumours are those with teeth. Oh, do you understand?
A.
B.
C.
An solas glas seo, ag lasadh an bhealaigh X 5
Fill-iù ORO Hù ò
(Níl mé lánchinnte faoi na liricí anseo. Fós ag foghlaim).
Fill-iù oro hù o, Bu tu mo chruinneag bhòidheach. Fill-iù oro hù o.
Fill-you oroh hoo o, You are my lovely lassie. Fill-you oroh hoo o
1. Dheidhinn dhan a’ ghealaidh leat nan geallach tu mo phòsadh.
I would go to the moon with you if you promised to marry me.
2. Dheidhinn leat dha na rionnagan nam bitheadh do chuideachd deònach.
I would go to the stars with you if your family were willing.
3. Dheidhinn leat a dh’Èirinn gu fèill nam ban òga.
I would go to Ireland with you to the fair of young women.
4. Irish: Rachainn go dtí na réalta dá dtiocfá liomsa
Or Scottish: Dheidhinn dha na rionnagan nam boidh do chuideachd deonach
I would go to the stars if you would go with me.
5 Irish: Rachainn leat anoir ‘s aniar gan each gan araí gan bróga
Or Scottish: Dheidhinn leat an ear ‘s an iar gun each gun arian, gun bhotuinn
I would go with you east and west without a horse, without a bridle, without shoes (boots)
6. Mise ?
7. Ag eistachd ris na h-iarlachan ‘gad iarraidh gus do phosadh
Listening to the earls wanting you to marry
8. Chuala mi na ministearan a’ bruidhinn ar do bhóichead
I heard the ministers talking of your beauty.
9. (Dheidhinn leat a dh’Uibhist far am buidhicheadh an t-eòrna
I would go to Uist with you where the barley grows yellow)
Song #2
Chorus
O cò bheir mi leam air an luing Èireannaich, O cò bheir mi leam?
Oh who will I bring on the Irish ship?
‘Se mi ghradh, bheir mi leam air an luing Èireannaich,
Cò eile? Iain bheir mi leam air an luing Èireannaich
Cò eile? Naoise bheir mi leam air an luing Èireannaich
Cò eile? Seanie bheir mi leam air an luing Èireannaich
Cò eile? Alec bheir mi leam air an luing Èireannaich
Cò eile? Steve bheir mi leam air an luing Èireannaich
Cò eile? Seamaí bheir mi leam air an luing Èireannaich
Cò eile? Julie bheir mi leam air an luing Èireannaich
Cò eile? Muireann bheir mi leam air an luing Èireannaich
Cò eile? Niamh bheir mi leam air an luing Èireannaich
Buíochas le limlom ☺
Chonaic mé taispeántas san Getty Villa le déanaí faoi Phluais Plato. Daoine mar phríosúnaigh ag breathnú ar bhalla ag ceapadh do bhfuil siad ag breathnú ar an saol mar atá ach níl siad ach ag breathnú ar scáileanna. Téann duine amach agus feiceann sé an domhan i gceart is tagann sé ar ais le rá leo cad atá amuigh ansin i ndáiríre ach tá daoine ann is fanann siad ina bpríosúnaigh go deo. Níor mhaith leo an fhírinne, ná brí, ná an saol mar atá i ndáiríre a fheiceáil.
Smaoinigh mé ar sin is mé ag breathnú ar an scannán Song of Granite. Chuaigh Seosamh Ó hÉanaí amach sa saol mór is chonaic sé a bhí ann. D’aithin sé scaití go raibh glór nach raibh ceolmhar ann a chuir mearbhall ar dhaoine is fuair sé suaimhneas sa cheol a d’fhoghlaim sé sa bhaile amuigh faoin aer nó i gcisteanach.
Smaoinigh mé ar an bpluais nuair a d’éist mé le The Streets Have No Name le U2. Tá ainmneacha ar na sráideanna againn. Ach níl brí leo. I mBÁC tá sráideanna nó bóithre ann ar nós Cappagh, Ratoath, Ballyboggan, Finglas, Glasnevin, Ballymun, Kilmore, Malahide, Raheny, Kilbarrack, Drumcondra, Clontarf, Kylemore, Ballyfermot, Inchicore, Terenure, Clonskeagh, Rathfarnham, Dundrum. Brí ar bith leo san leagan seo.
Sin atá fágtha againne, na príosúnaigh a chreideann nach bhfuil tada mícheart le brí a bhaint ó ainm áite. Ní thuigimid cad is brí lenár dtír féin. Muid caillte sa dorchadas is ní aithnímid sin. Ní Béarla ná Gaeilge atá againn ach dul amú. Teanga gan brí. Sin a d’fhág siad againn.
Is tharla 1916 is tháinig saoirse, dúradh linn. Níor tháinig ach daoirse eile. Is rinneamar dearmad ar an mbrí is d’fhanamar sa dorchadas. Leads, seo 2018: 125 bliain ó bunaíodh Conradh na Gaeilge. Mar a dúirt De hÍde fadó: DeAnglicize.
And hear the lonesome chapel bell.
God save their souls and mind them well,
Tomás and Seán Conneely.
2.
Yesterday at half past four
They pushed their currach from the shore.
One took the net while one took the oar,
The two fishermen, Conneelys.
3.
From Connor’s fort and from Synge’s chair
Towards Inis Mor and Inis Iarr.
They scour the sea in silent prayer
As they go searching for their neighbours.
4.
Dia daoibh, beirt iascaire breá
God be with you two fine fishermen