683. Steve O’ Loughlin

O’Loughlin, ainm a chiallaíonn ón áit ina raibh locha nó Viking. Ceilteach ar aon chaoi. Bhuail mé le Steve an tseachtain seo caite is seó aige i Westminster. D’inis Caoimhín i Redondo dom go raibh sé ar siúl agus i ndiaidh an ranga, ar aghaidh leis an mbeirt againn ann.

Steve ag an doras

Ealaíontóir é Steve. An oíche speisialta seo, thaispeáin sé a chuid oibre le seó solais i séipeáil a chuireann fáilte roimh daoine le meon oscailte. Bhí ceol ann ar dtús leis na Praties mar is ceoltóir é Steve fresin agus sin a bhanna.

Na Praties

Thóg an seó solais a lean an ceol ó thús ama go spás go na rudaí is lú muid le híomhánna a tháinig le chéile lena stíl ceilteach féin is bhí mé gafa leis. Éalú ó strus an tsaoil agus ceangailt leis na rudaí is tabhachtaí arís. Faoiseamh.

Le ceol agus íomhánna, tóg sé go spás nua muid.

Is d’ardaigh sé an spiorad ionainn.

Sean agus nua ag teacht le chéile. Ag feiceáil foinse na fírinne.

Ina dhiaidh, thug Steve turas pearsanta dom agus do Chaoimhín d’ealaín eile aige. D’fhan sé le caint linn ag míniú na píosaí agus an inspioráid leo. Ní fhanann a stíl ina áit ná in am amháin. Meascann sé téarmaí mar a mheas na Lochlannaigh línte i snaidhm. Seo Meicsicelt:

El Día de los Muertos le Samhain san am atá inniu ann.

Dearcadh eile spreagtha ag Mulder agus Scully, seans?

Samhlaigh Sciatháin Aer Lingus mar seo! Nod don eolach.

Ach baineann a chuid oibre le téarmaí traidisiúnta chomh maith. Doirse:

    Triptych

Crainnte:

 Agus ciorcal (leath de anseo):

Iontach éisteach le ceol den scoth is breathnú ar ealaín den scoth in aon oíche amháin. Tá saoithe inár measc. Nach bhfuil an t-ádh linn!

Tuilleadh eolais faoi Steve O’ Loughlin anseo.

 

 

 

 

680. Gaelach gan Saoirse?

Sailéad Éireannach

nó Indo-Euro Éireannach. Mixed Salad a bhéas ann. Tossed le casadh nó dhó.

Ní fiú tada gan saoirse. Cuireann sé ionadh orm an méad daoine nach n-aithníonn nach bhfuil siad saor. Ar ndóigh, tuigeann na daoine gan cumhacht é.

Ar an raidió KNX 1070 anseo i gCalifornia, iad fós ag craoladh ráiteas Sean Spicer faoin Russian Salad. Fiú nuair is léir don domhan mór gur Mobsters iad clann Trump. Dhúisigh mé leis an ‘nuacht’ is guth Spicer. Seans go mbeidh chuile rud anseo ‘stream of consciousness’ inniu. Deireadh na seachtaine, an dtuigeann sibh. Tuirse orm.

Is an nuacht oifigiúil (mícheart) ar an aer arís, tá nós ag Trump é sin a chasadh le rá gur aige féin atá an fhírinne, gur laoch é, i gcodarsnacht leis na meáin. An slánaitheoir. Raaaaight.

Casadh: California go hÉirinn

Smaoinigh mé ar sin is mé ag breathnú ar na tinte cnámhna sa tuaisceart (an 12th) agus ‘cultúr’ ag rá go raibh sé faoi bhagairt. Míthuiscint ansin acu freisin. ‘Sé an rud é nach bhfuil leisce anois ar dhaoine sa bhaile a rá leo gur ciníochas gránna atá ann, ní cultúr. Sin an difríocht. Caithfidh go bhfuil sé deacair do dhaoine a cheap gur cultúr a bhí acu a chloisteáil go bhfuil siad ar an taobh mícheart den stair. Sin impireacht duit. Ag tabhairt fake news don domhan le fada. Sun never sets srl.

Casadh: Éire go dtí an India

That’s a very … forgiving … version of history, ar mé leis an Éireannach liom. Bhíomar san India ag caint le muintir na háite is bhí rud éigin ráite aige faoin gcaoi ar chuidigh impireacht na Breataine leis an India. Rud a bhí múinte dúinn ar scoil san stair oifigiúil.

An mbeidh mé in ann scríobh faoin India faoi dheireadh inniu?

Casadh, trí dhoirse eile.

Ní shin a bhí pleanáilte agam. Ach chuaigh mé go taispeántas ealaíne aréir i gCathair na nAingeal agus spreag an seó solais smaointe ionam. Bhí sé pleanáilte agam scríobh faoi Chalifornia is na hÉireannaigh agus na daoine atá Gaelach sa chroí anseo. Éireannaigh nua ar bhealach sa chaoi go bhfuil grá mór acu don chultúr is don teanga. Pobal a thugann tacaíocht don chultúr. Tá neart le déanamh. Tá cúnamh uainn. Rud nach ndúirt mé ach rud atá fíor.

Casadh

Ach an India chun tosaigh i mo smaointe. Bhí rudaí maithe ann ach séard a bhuail mé go trom ná an cos ar bolg, an córas ‘class,’ an bochtanas, an reiligiúin in áiteacha a thug le fios do leads go bhféadfadh siad a rogha rud a dhéanamh le mná, an chontúirt, an bhagairt. Níor airigh mé saoirse ann. Bhí mé agus gach bean i gcontúirt ann.

Casadh

Mar an gcéanna leis na daltaí ón Araib Shádach. An lámh in uachtar ag Dialathas a thugann meas do dhaoine saibhre agus a chaitheann drochmheas ar mhná. Guardianship. Labhair amach go hard faoin gcoir seo. Cáin an córas, ní na daoine atá ag fulaingt sa chóras.

Casadh

Mar an gcéanna le mo thír féin. An bhfuil Saoirse ann? Tá Leo ‘openly gay.’ Is maith sin. Tá saoirse ann. Tá mise ‘openly pro-Separation of Church and State.’ Cé acu is deacra? Bhuel anois, braitheann sé (an freagra is fearr ar bheagnach chuile cheist).

 

Cheapfá go mbeadh Leo agus mé féin ar an leathanach céanna maidir le cearta agus Stát/Eaglais a scaradh ach níl, go bhfios dom. B’fhéidir go mbeidh muid as seo amach. Neart le foghlaim againn ar fad. Turas atá sa saol seo srl.

So.

Sailéad.

Éasca dom caint le daoine a thuigeann cearta daonna, le daoine a thuigeann an tábhacht le focail. Deacair míniú arís is arís eile cén fáth nach bhfuil Éire saor. Na leads is mó nach bhfeiceann é. Mar ní bhaineann fuath ban le cuid acu. Daoine eile a thuigeann mar d’fhulaing siad go géar agus tugann siad tacaíocht san troid (agus is troid atá ann) le briseadh saor ó shlabhraí na hEaglaise. Buíoch astu.

Seo an dúshlán. Bheith saor agus Gaelach. Ní leor Gaelach. Saoirse de dhíth freisin. Le tuiscint. Le cearta. Le rogha. Le grá don tír: ní don Vatacáin ná don Bhreatain. Is féidir linn meas a bheith againn orthu siúd má tá an tuiscint láidir againn nach leo ár dtír, ár gcearta, ár dteanga, ár Stát. Sin an rud. Ná measc rialtas agus Eaglais. Riamh. In aon áit. Bris na ballaí. Lig dúinn bheith saor.

Tá ainm ar mheascán Eaglais, Stát, Gardaí srl. Sin sailéad eile. Faisiteachas a thugtar air. Ann in am Franco. Againn freisin i stíl eile: Tuam Babies, Magdalenes srl. Ainmneacha eile i dtíortha eile. Fuath ban le reiligiún mar dressing. Níl sé blasta.

Gan aitheantas, rachaidh cúrsaí in olcas. Gan freagracht, rachaidh cúrsaí in olcas. Gan athrú, rachaidh cúrsaí in olcas.

Dóibh siúd le guth, impím oraibh: coinnigí rialtas agus Eaglais iomlán scartha. Ligigí dúinn bheith Gaelach AGUS saor. Is féidir. Seo an t-am.

Pics ó mo thuras go dtí An Rinn. Deachuimhní. Pics ó thuras go dtí an India freisin.

676. Ag an Aonach

Bhí Céilí Rua agus Conradh na Gaeilge ag an Aonach Éireannach ar an dTrá Fhada i gCalifornia le déanaí. Bhí spraoi againn lenár gcairde ann. Bhí rince seit, céilí, agus rince ar an sean-nós ar siúl ag Céilí Rua, ar an stáidse agus ar fud na háite. Bhí comórtas agus rang i nGaeilge ag Craobh na nAingeal de Chonradh na Gaeilge. Chuidigh ár gcairde Gypsy Camp, Pint of Irish, agus Scoil Rince McNulty linn. Míle buíochas leo. Bhuaileamar le grúpaí eile ann is bhí craic den scoth ann. Seo cuid de na pictiúirí den ócáid:

 

675. Uisneach 2017

Nós ársa is ea é, Tine na Bealtaine a lasadh ar Uisneach. Tús an tsamhraidh, is siombal é an solas is an teas. Lasann sé ár gcroíthe. Ón tine sin fadó, las daoine tinte ar fud na tíre.

Bhailigh na mílte ar Uisneach i lár na tíre ar Bhealtaine 6, 2017 nuair a las an tUachtarán Mícheál Ó hUiginn Tine na Bealtaine, beagnach míle bliain ó las ár nArd-Rí deireanach, Ruaidrí Ua Conchobair, é. Is iomaí duine atá cáiliúil sa stair a thug cuairt ar an cnoc seo roimhe: De Valera, an Piarsach, Dónall Ó Conaill, agus James Joyce ina measc.

Is minic a labhair daoine faoi shaoirse don tír ar an gcnoc stairiúil seo. Leis an ócáid seo, tá sé soiléir go bhfuil athrú san aer. Ní bheadh sé ceadaithe fiú, ní i bhfad ó shin. Thosaigh stair na hÉireann le Naomh Pádraig, dar leis na leabhair staire a bhí agam fadó. Tada roimhe sin. Ár ndúchas féin faoi cheilt. Leis an aitheantas seo, tá súil agam go dtiocfaidh athrú ar na leabhair scoile agus ar na scoileanna féin, go dtuigfimid cé sinn, go mbeidh muid neamhspleach.

Linne ár dtír is ár gcultúr is tá fáilte roimh chuile dhuine a thagann anseo le meas acu orainn is ar ár gcultúr freisin. Seo an chuid is fearr dínn. Timpeall na tine, le grá, le cairdeas, le meas do na daoine a d’imigh romhainn.

Tá daoine ag súil go mbronnfaidh UNESCO stádús faoi leith d’Uisneach as seo amach. Iontach ar fad, ócáid spioradálta Gaelach lán le siombal den saoirse mar seo bheith againn gar do mo bhaile féin, an Muileann gCearr. Tugann sé dóchas dúinn.

674. James Joyce: An Muileann gCearr

Lá Bloom inniu. Lá Bloom Sona. Seo ag tarlú i gCathair na nAingeal, saor in aisce. Faraor, ní bheidh mé ann. Mé as baile. Ach maith iad!

Ach tá baint ag mo bhaile eile, mo bhaile in Éirinn le James Joyce le fada. Leigh faoi anseo.  Agus is féidir turas a dhéanamh i mo bhaile le foghlaim faoi. Is bíonn muid ag ceiliúradh an nasc idir Joyce agus an Muileann gCearr. Mar sin, má tá tú san Muileann gCearr, siúil go dtí na háiteanna ina raibh sé. Leigh scéalta faoin gcúlra lena scéalta. Is minic a thug Joyce cuairt ar Uisneach, ní i bhfad ón Muileann gCearr.

Ach thar aon rud eile, tá mé ag súil le eolas faoi as Gaeilge. Bíodh turas againn as Gaeilge sa Mhuileann gCearr. Go dtí sin, is sibh ag ceiliúradh Lá Bloom, seo, agus seo nascanna as Gaeilge a bhaineann le Joyce. Bain taitneamh astu.

Ár n-airgead féin againn sa Mhuileann gCearr! Seo deich gCearr:

Táim féin ag súil le Ulysses VR, tecneolaíocht le tumadh isteach sa scéal leis an Joycestick Foghlaim le spraoi. Mar a déarfadh Molly: yes …yes … yes.

673. Éire, le meas.

Diamhasla, Tuam Babies, Magdalenes, Savita, Cás X, Cás Y, Cás Z agus… bhfuil dóthain litreacha san aibítear do na rudaí a rinne an Eaglais dúinn? Níl. Ach muid buartha faoin brand? Níor fhan an salachar faoin mbrat? Sin an fhadhb?

An scéal seo inniu ón Times. Buartha faoin airgead. Airím tinn ag breathnú ar an ‘brand Ireland’ sin. Abair é sin le lucht na Magdalenes.

Ceacht le foghlaim as. Do gach duine, fiú na branders.

Má tá meas againn orainn féin, ar chearta, ar mhná na tíre, ar dhlíthe le ciall, beidh meas ag an domhan mór orainn. Muna bhfuil, ní bheidh.

Feall an Eaglais bheith i gceannas i 2017. Níl freastal ar an Aifreann ag feacann an ghlúin cute níos mó. Tuigeann an domhan a rinne an Eaglais. Iad dúisithe agus tuiscint acu. Is ní thuigeann siad cén fáth bhfuil rialtas na hÉireann fós ina chodladh. Faillí inmhaithe.

Má eiríonn muid as A Athair, a rá le duine nach é ár nathair é, as ospidéil is scoileanna a fhágáil faoi chúram dream a ghoid, a dhíol, a ghortaigh, a d’éignigh, a mharaigh (faillí) leanaí, as meas a thabhairt d’Institiúid a mhill an saol do mhná na tíre le fada, fada an lá, beidh meas ag an domhan mór orainn.

Sin fíor.

Ach ná déan é ar son an €€€€€€€.

Déan é mar ‘sé an rud ceart é.

A. An Iaróin! Nach dtuigeann siad gur fhág roinnt mhaith againn an tír mar gheall ar an Dialathas, an Ethos, an drochmheas orainn mar mhná.

Scar Stát/Eaglais in Éirinn chomh luath agus is féidir.

 

672. Cén Maitheas i nDaonlathas?

Is Treise na Daoine ná an Tiarna (Taoiseach, Tóraí, Tíoránach)

ach Is Treise an Córas ná na Daoine

Cheap mé go raibh maitheas i ndaonlathas. Chreid mé go láidir ann. Fós níor mhaith liom a ceapadh nach bhfuil. B’fhearr liom a rá nach bhfuil daonlathas againn in Éirinn, i SAM, ná san Ríocht Aontaithe. Sin feicthe agam.

Tá comharsana agam anseo atá aerach. Is breá liom iad. Mná lách, cairdiúil, cliste a bhíonn ag caint liom faoi scannáin, an Nádúr, cúrsaí polaitíochta srl. Is a madra ag éalú amach le dul ag súgradh le mo mhadra inné, rith Lisa, duine acu, i mo threo ag glaoch amach go hard le gliondar. Isn’t it wonderful! Céard? Ireland! You elected a gay immigrant as your leader! Osna. Is bhí orm an fhírinne a mhíniú di.

Níor roghnaigh mé Leo. Níor roghnaigh an chuid is mó dá pháirtí féin é. Níor roghnaigh an tír é. Tá na meáin i ngrá leis. Scéal iontach. As tír isteach ag socrú isteach, ár Leo?  Fíor gur tháinig a mhuintir ón India. Is maith sin. Aerach go hoscailte? Fíor agus is maith sin. Sláintiúil. An duine ceart don tír? A dhiabhail, NO!

Níl sé ar son cearta na mban: ní cheadódh sé tobscar toirchis fiú do bhean nó cailín éignithe! É sásta le paidreacha sa Dáil, an Angelus ar na meáin, oideachas agus sláinte i lámha na hEaglaise, ospidéal a bhronnadh ar mhná rialta na Magdalenes srl. Aineolas v eolas sa chóras sin. Beag tuiscint ar ná trua aige do na boicht. Sin Éire. Níor roghnaíomar é agus níl rogha againn. Fós. Le fada. Sa chaoi nach bhfuil rogha i ndáiríre ag páistí i scoileanna ach a bpaidreacha a rá. Seo nóiméad fíorthábhachtach don tír. Ní duine mar seo atá de dhíth.

Damn! ar sí. I was so happy! Bhuel. Sin é. Muid ar fad happy nuair nach bhfuil fhios againn go dtí go bhfuil fhios againn. Bhí na madraí happy ag súgradh ar aon nós. Nach aoibheann dóibh!

Agus SAM? Trump. D’fhéadfainn stopadh ansin. Ach is fiú trácht ar cén chaoi agus cén fáth. Níor roghnaigh an chuid is mó den tír é. Thug na meáin go leor, leor ama dó mar bhí sé ar nós breathnú ar fhear grinn sa sorcas. Chomh huafásach sin go raibh sé go maith do na ratings. Uafásach i ndáiríre don tír is don domhan, ar ndóigh. Is cuma leis faoi chearta na mban (meas ar bith aige orthu), ba bhreá leis na scoileanna a thabhairt d’Eaglaisí ($$$), tuiscint ar bith ar ná trua aige do na boicht (is fuath leis iad).  Aineolas faoin dtimpeallacht srl.

Agus an Ríocht ‘Aontaithe’? Níor roghnaigh na daoine May. Roghnaigh an páirtí í. Tháinig grúpa beag nua (UKIP) isteach le bréaga agus thug na meáin go leor, leor ama dóibh mar bhí siad craiceáilte. Go maith do na ratings. May ansin anois le obair UKIP (Sasamach) a chur i bhfeidhm.

Is bhí sí ag ceapadh go mbeadh daoine léi nuair a thug sí cuairt ar Trump, go mbeadh cumhacht aici. Nuair nár oibrigh sin amach, roghnaigh sí toghchán. Roghnaigh na daoine athrú. Bhí orthu Corbyn a roghnú le feabhas a chur ar an scéal. Ba bheag nár bhris an BBC agus meáin eile Corbyn le bréaga. Ach sheas sé an fód. Bhain siad an tromlach ó na Tóraithe in ainneoin a rinne na meáin.

Ach céard a thit amach? Iad a chuaigh go Labor in Albain le tacaíocht a thabhairt do Corbyn, ghoid siad cumhacht ón SNP.  Mór an trua nach raibh rabhadh faoi sin roimh réidh. Níor smaoinigh daoine fiú go bhféadfadh May cumhacht a thabhairt don DUP lena cumhacht féin a shábháil. Cumhacht do Foster!

Céard atá cearr leis an DUP? an cheist i Sasana ó dhaoine nár fiú chuala fúthu cheana. Bhuel, is cuma leis an DUP faoi chearta na mban (meas ar bith aige orthu), ba bhreá leis scoileanna a mhúineann aineolas bunúsach ón mBíobla, tuiscint ar bith ar ná trua ag an DUP do na boicht (is fuath leis iad).  Aineolas faoin dtimpeallacht srl.

Ar a laghad, foghlaimeoidh daoine i Sasana cé chomh huafásach is atá naimhide Shinn Féin anois. ACH, cé gur roghnaigh daoine athrú de réir Corbyn, beidh an bua ag aineolas, fuath ban, cumhacht na hEaglaise, agus drochmheas ar na boicht. Tá an córas atá againn (Daonlathas mar dhea) ann le cumhacht a chosaint dóibh siúd a scríobh na rialacha. Ní daonlathas é.

Is mé ag caint le daltaí ón Araib Shádach is ag breathnú ar chlárachaí ar nós The Handmaid’s Tale, tagann sé chugham go mba chóir dúinn breathnú ar na bunúsachaí atá inár measc le fada: Eaglaisí agus fuathghrúpaí. Scar iad ón rialtas go hiomlán. Coinnigh amach ó Oideachas iad. Ní féidir linn an scéal a bheith againn i gceart go dtí go bhfuil cearta chun tosaigh sa tír, go bhfuil oideachas saor ó iompúchán agus aineolas, go bhfuil na meáin freagrach agus cosc ar bholscaireacht. Go bhfuil cothrom na féinne ann. Go roghnaíonn an tír, ní páirtí, na ceannairí. Athraigh an córas. An duine mícheart ar bharr is titeann gach rud as a chéile.

Níl mé ag iarraidh go mbeidh an ceart ag Star Trek. Saoirse bainte amach againn as seo amach le foréigean, dar leo. Ní shin an bealach atá uaim. Ceartaigh an córas. Deireadh le Dialathas, Fuathghrúpaí, Meáin Lofa… Daonlathas uaim. Daoine ag vótáil a thuigeann cearta. Rudaí nach bhfuil ag obair faoi láthair. Caithfear sin a dheisiú.

Seo an chontúirt