Moirrey: Jeeagh-shiu! Ta tarroo ayns shid.
Féach. Tá tarbh thall ansin.
Shaner: Ta, as tarroo aundyragh eh, neesht.
Tá, is duaistharbh é anois.
Ayns Nerin foddey er dy henney, va’n ollagh dauesyn gollrish argid dooinyn jiu.
In Éirinn fadó, d’úsáid daoine eallach mar a úsaidimid airgead inniu.
As veagh tarroo myr shen er ve feeu palchey. Foddee eer feeu caggey y yannoo.
Is bheadh tarbh mar sin an-luachmhar ar fad. B’fhéidir fiú luach cogaidh ann ar ndóigh.
Moirrey: Quoi yinnagh caggey son tarroo?
Cé a dhéanfadh cogadh ar son tarbh?
Shaner: Well, bleeantyn er dy henney ayns Nerin, va ben-rein ayns Connaught,
Bhuel, blianta fada ó shin in Éirinn bhí banríon i gConnacht,
as cha jinnagh veg cooilleeney e aigney derrey veagh ecksh tarroo dhone ennoil yn Chooley.
is ní shástódh rud ar bith í go dtí go mbeadh an tarbh donn cáiliúil Cuailgne aici féin.
Maeve: Immee shiu gys sleityn foddey y Chooley ayns rheynn mooar yn Ullee, as jeeagh shiuish hene er y tarroo shoh.
Imígí go na sléibhte i bhfad uainn i gCuaille i réimhse mór Ulaidh is féachaigí féin ar an tarbh seo.
As my vees y briwnys eu dy vel eh cho stoamey as reeoil as ta sleih gra, loayr shiu rish dooinney
Is má fheiceann sibh go bhfuil sé chomh tréan is chomh maorga is atá na daoine go léir ag rá,
yn Ullee s’lesh eh, as insh shiu da dy jeanym kionnaghey yn tarroo voish er leagh braew.
labhair leis an tUltach ag insint dó go gceannóidh mé an tarbh uaidh ar phraghas breá.
Shaner: Tra honnick ad tarroo dhone y Chooley, s’goan v’ad credjal ny sooillyn oc.
Tráth a chonaic na gaiscígh an tarbh donn Cuailgne, is beag gur chreid siad a súile.
Dy firrinagh, yn tarroo share ayns Nerin v’eh, as va fys oc dy by vian lesh Maeve ve ny shellooder jeh.
Dar an fhírinne, ‘sé an tarbh ab fhearr in Éirinn a bhí ann, is bhí fhios acu go mba mhian le Maebh é a bheith ina seibh aici.
Agh cre erbee yn leagh v’ad chebbal da’n eirinagh, dob eh dy chreck eh.
Ach cibé ar bith a thairg siad air don bhfeirmeoir, dhiúltaigh sé é a dhíol.
Maeve: Bee yn tarroo shen aym, as cha jean sheshaghtyn caggee ooilley yn Ullee cur shaghey mee.
Beidh an tarbh sin agam, is ní sheasfaidh airm uilig Ulaidh i mo bhealach.
Shaner: As shen myr ghow toshiaght yn skeeal smoo mastey shenn skeealyn Nerin.
Is sin mar a thosaigh an scéal is mó i measc na seanscéalta in Éirinn.
As hug yn Ven-rein Maeve yn cheshaght chaggee eck noi forseyn yn Ullee ayns cragh ollee yn Chooley.
Is chuir an Bhanríon Maebh an airm cogaidh aici i gcoinne forsaí Ulaidh i dTáin Bó Cuailgne.
As cha nee niart sidooragh ynrican v’ee gymmydey. Cha nee, er chor erbee.
Is ní neart arm amháin ag bhí ann. Ní hea, ar chor ar bith.
Maeve: Cha bee doilleeid euish goaill yn tarroo.
Ní chóir go mbeadh deacracht agaibh ag fáil an tarbh.
Ta ny fir obbee aym croo pishag ver er sheshaghtyn caggee yn Ullee cadley dy trome.
Tá na draoíthe agam ag cruthú piseóg a sheolfaidh airm Ulaidh ina gcodladh go trom.
Shaner: Dy aighoil, cha row yn phishag chadlee jannoo er Cuchulainn:
Dála an scéal. ní raibh an piseóg ag cur codladh ar Chú Chulainn:
my vees cooinaghtyn euish, cha row ass yn Ullee hene. Haink eh gys yn Ullee dy ve ny fer caggee.
má bheas cuimhnigh agat anois, ní raibh sé ina Ultach, é féin. Tháinig sé go Uladh le bheith ina ghaiscíoch.
As nish ve ersyn coadey tarroo dhone yn Chooley noi sheshaght chaggee Maeve.
Is anois bhí air an tarbh donn Cuailgne a chosaint i gcoinne airm Mhaebh.
Cuchulainn: Ta shin fo pishag, ooilley er lhimmey jeem’s. Ta feme aym er schleiyn erskyn dooghys noi oc.
Tá muid faoi phiseóg, uile seachas mé féin. Tá sé fúm ar shlí éigin draíocht a chur ar ais orthu.
Shaner: Va Cuchulainn cur boirey er yn cheshaght chaggee cheet er-oaie, cuirr ribbaghyn,
Bhí Cú Chulainn ag rith is ag cluicheadh an airm a bhí ag teacht chun tosaigh, cuir sé trap
toghtailley tuill dy jinnagh ny fainaghyn tuittym stiagh ayn,
is poill á dhéanamh aige go dtitfeadh na carbaid isteach iontu,
scaalheaney ny cabbil tra v’ad campal er yn oie.
ag scaipeadh na capaill tríd an campa ar ndóigh.
Maeve: T’ou ginsh dou dy vel un fer caggee cur bac er slane sheshaght chaggee?
‘Tú ag dul ag insint dom go bhfuil fear cogaidh amháin a cur bac ar airm cogaidh ar fad?
Fergus: Cha nee fer caggee cadjin eh, ven-rein. Shoh Cuchulainn, Coo yn Ullee.
Ní gnáth fear cogaidh é, a bhanríon. Seo Cú Chulainn, Cú Ulaidh.
Scathach dynsee dasyn ny ellynyn caggee, as ta pooar yn drualtys as pishagys echey neesht.
‘Sé Scathach a d’inis dó na healaín cogaidh, is tá bua an draíocht is piseóga aihe anois.
Maeve: Vod fer erbee geddyn rey rish yn phaitt shoh? Er-ash lhiat gys dty gheiney.
Nach bhfuil fear ar bith go bhfaighfead réidh leis an bpéist seo? Ar ais leat go dtí d’airm.
Scathach: Ta niart caggee mie ayd. Ta obbeeys as pishagys vie ayd.
Tá neart cogaidh maithe agat.Tá draíocht agus pieseóga agat.
Agh ta fys aym’s er yn aght dy chur fo Cuchulainn.
Ach tá ‘fhios agamsa an neamhní a chur ar Chú Culainn.
Maeve: Insh dou! Cre’n aght foddym geddyn rey rish y phaitt shoh?
Inis dom! Cén chaoi an féidir liom fáil réidh leis an bpéist seo?
Scathach: Da fer caggee gollrish Cuchulainn, onnor ta’n chooish smoo.
Do ghaiscíoch mar Chú Chulainn is é onóir an rud is mó.
As s’mooaralagh ta dagh ooilley fer caggee.
Agus is móráil atá ag gach uile fear cogaidh.
Cur eadolys orroo, as nee ad caggey noi peiagh erbee dy choadey nyn onnor — eer yn braar folley oc.
Cuir éad orthu is ní bheidh siad ag déanamh cogadh le péist ar bith mar gheall ar an onóir – fiú lena ndeartháir fola.
Ha, ha, ha, haa. Ha, ha, ha, haa.
Cuchulainn: Shegin dou tannaghtyn dooisht as cummal ersooyn sheshaght caggee Connaught.
Tá sé ormsa fanacht i mo dhúiseacht le coinneáil ar son seasamh in aghaidh airm Chonnachta.
Ahh, she cronney creoi t’er chur orrym shoh. Jus snap beg.
A, sé cruálach an chinniúnt a chuir mé anseo. Néal codlata beag fiú.
Shaner: As eer choud’s va Maeve shirrey aght dy chur fo Cuchulainn,
Is nuair a bhí Maebh ag ceapadh deireadh a chur le Cú Chulainn
haink yn jee mooar Lugh dy chooney lesh, dy voddagh eh goaill fea.
tháinig an Dia mór Lugh le cuidiú leis, go bhféadfadh sé codladh fiú.
Agh cha row yn caggey shoh rey foast.
Ach ní raibh an cogadh seo réidh fós.
Cha row tarroo dhone Cooley sauchey foast, as ve jeeaghyn nagh row monney traa er-mayrn ec Coo yn Ullee.
Ní raibh tarbh donn Cuailgne slán fós, is bhí sé ag déanamh ar nach mórán ama do Chú Ulaidh.
Moirrey: Dooar Maeve yn tarroo, Haner?
An bhfuair Maebh an tarbh, a sheanaithair?
Juan: Cre’n plan dy gheddyn rey rish Cuchulainn? Dooar eh baase?
Cad é an plean a bhí aici le fáil réidh le Cú Chulainn? An bhfuair sé bás?
Shaner: (Strinnoogh) Ta mish gennaghtyn beggan gollrish Cuchulainn nish.
Tá mise ag aireachtáil beagáinín cosúil le Cú Chulainn anois.
Ta mee beggan skee. Oh, skeeal liauyr yn ee shoh. Mastey ny fir s’lhiurey t’ayn.
Tá mé beagáinín tuirseach. O scéal fada é an ceann seo. Cean de na cinn is faide atá ann.
Lhig dooin goaill fea. Jeeagh shiu! Ta’n tarroo hene beggan skee.
Lig dom scith beag a ligint. Féach sin! Tá an tarbh féin beagáinín tuirseach.
Bhailigh na mílte ar Uisneach i lár na tíre ar Bhealtaine 6, 2017 nuair a las an tUachtarán Mícheál Ó hUiginn Tine na Bealtaine, beagnach míle bliain ó las ár nArd-Rí deireanach, Ruaidrí Ua Conchobair, é. Is iomaí duine atá cáiliúil sa stair a thug cuairt ar an cnoc seo roimhe: De Valera, an Piarsach, Dónall Ó Conaill, agus James Joyce ina measc.
