606. Imithe Bán

Imithe Bán: literally ‘gone white,’ means to be gone mad or wild.   GRMA @AnDuinnineach

United Hates agus Gombeen Men

Céard ba chúis leis an American Horror Story (grm Tomaí Rua) seo againn i 2016? Pócaí folamh is cloigeann tinn? Tá mo chloigeann tinn, cinnte. Ach níl mo phócaí folamh fós. Níor roghnaigh mise An Fear Oráiste. Roghnaigh go leor, leor daoine saibhre é agus beidh % beag acu i bhfad níos saibhre mar gheall air, ceapann siad. Ach, mo léan, ní bheidh éinne sásta ag an deireadh mar níl grá ag An Fear Oráiste ach do dhuine amháin: é féin. Scriosfaidh sé gach mórthimpeall air diaidh ar ndiaidh.

Cloigeann tinn ag daoine mórthimpeall orm mar nílimid in ann deighleáil le Fear Oráiste bheith i gceannas orainn. GML. Deighleáil le Fear Oráiste a bheith ag éigniú muid féin, ár gcairde, ár muintir, an tír agus an domhan a bhí i gceist leis an i gceannas sin. Tromluí. É ag teacht agus níl aon éalú uaidh.

Dúinne, na hÉireannaigh, thosaigh an tromluí seo le Brimeacht. Stairiúil agus dochreidthe. Bhuail an nuacht daoine. Chonaic tú é sa chaoi inar thóg siad céim siar. An tír in aice linn! Impireacht na Breataine lena Caisleán Buckingham, lena Pomp is Pageantry, lena hárasáin i Londain atá i bhfad ródhaor, lena BBC, lena Béarla snasta a dúirt: tuigim go bhfuilim níos fearr ná daoine eile mar tá mo thír uasal! Chreid siadsan Farage! Na hamadáin!

Nach dtuigeann siad go bhfuil an tír feiceáilte acu agus dochar ollmhór déanta acu do go leor daoine?

Cuid mhaith acu fós nach dtuigeann sin. Roinnt mhaith acu i Sasana a cheapann gur leo Éire. Cuid mhaith de mo dhaltaí i SAM a chreideann gur leis an Ríocht Aontaithe Éire. Creideann an tromlach nach bhfuil in Irish ach blas Éireannach ar Bhéarla. Tá bolscaireacht san leagan den stair a scaipeann siad. Ethnic Cleansing fós ceadaithe le focail. An Pomp is Pageantry cuid den ficsean a choinnigh an fhírinne uathu le fada. A mhúin Exceptionalism dóibh.

Agus anois…Sin Farage thuas ar tí dul suas an ardaitheoir órga agus é ag ceapadh go bhfuil an ticéad órga aige. Ní tusa Charlie, Farage, agus ní Willy Wonka é Trump. Ach anois, nuair a smaoiním air, bhí Charlie fionn le súile gorma agus bhí comhlacht mór ag Wonka. Ach, féach thar do ghualainn agus féach suas, Farage. Tuig d’áit sa chluiche seo. Contúirt á tuar duit. Mór an trua gur thosaigh tú an cluiche sa chéad áit.

Nach cliste sibh, Reuters leis an gceannlíne sin! Britain’s Brexit agus firebrand Farage. BB agus fF. Déarfainn go raibh lead an-sásta leis fhéin faoi. Ach tá difríocht idir fear a scrois tír is a d’fhág sceoin i gcroíthe an phobail agus Leading Brexit Campaigner. Agus sin feall. Tá Reuters agus na meáin i gcoiteanna ag daingniú an slíbhín Farage is á árdú le meas nach bhfuil tuillte aige.

Agus tógann sé sin go White Privilege muid.

Láidir i SAM. Muidne anseo ar dtús. Thángamar ar an Mayflower, a deireann daoine leat go bródúil. Deas tuiscint cé as a thagaimid agus cérbh iad ár sinsir ach i bhfad níos tábhachataí tuiscint cá seasann daoine ar chearta daonna anois. An iomarca acu róghafa le taispeáint gur leo an tír seo mar bhí siad ann ar dtús. Ní lucht an Mayflower a bhí anseo ar dtús, ar ndóigh. B’shin na dúchasaigh. Agus ag an bpointe seo, bheadh sé i bhfad níos fearr an tír a thabhairt ar ais dóibh ná ligint don bhFear Oráiste bheith i gceannas.

Fear Gorm v Fear Oráiste? Ciníochas láidir ach bheadh an bua ag Fear Gorm sa bhabhta sin dá mbeadh sé ann.

Fear Oráiste v Bean? Bean le oideachas is taithí? Sin thar fóir! Níl aon bhean ag dul a rá liom céard is féidir liom a dhéanamh!

Sin an meon atá ag an iomarca i SAM. Bhí bean os mo chomhair amach agus í ag insint dom faoin troid sa teach roimh an toghcháin mar dúirt a mac nach bhféadfadh bean bheith i gceannas ar thír is bhí a hiníon ar buile leis faoi. Ní raibh an máthair ar buile. Bhí sí ag fulaint. D’aithin mé an phian. Tugann muid aire dóibh, gach atá uathu dóibh, grá mór millteach dóibh is siúlann siad orainn. Tuigim. Bhí ‘fhios agam go mbeadh pósadh aerach againn roimh rogha do bhean mar d’fhéach daoine ar an troid aerach sin ar nós rud a ghortaigh na leads. Tuigim. I dtír ar bith beidh cos ar bolg ann agus i ngrúpa ar bith atá ag fulaingt, beidh cúrsaí níos measa do na mná. Tuig cás Patsey v Northup i 12 Years a Slave.

Cén chaoi ar thángamar anseo?

Bolscaireacht

Ba léir roimh i bhfad go raibh bolscaireacht ciontach as amadáin a dhéanamh de dhaoine trín cuid is measa iontu a mhealladh amach le heagla roimh bagairt. Is ag pointe áirithe, nílimid in ann deighleáil leis na meáin níos mó. Le na focail a sheacaint, féachaimid ar an gcúlra. Tá bán sa chúlra. Is sa chúlra sin, feicimid rudaí a deireann linn go bhfuilimid slán. Cros Bhríde mar shampla. Ar nós breathnú ar na scamaill ag samhlú íomhánna deasa iontu.

Ach, nuair a smaoiním air, cérbh í Bríd agus cén leagan den scéal sin a mhúin siad dúinn?

Feiceáilte. Go hiomlán feiceáilte.

 

 

 

 

 

 

 

579. 9/11 & ‘Trioblóidí’ SAM

Mo laoch thú, Jon Stewart

Ag smaoineamh siar inniu. Amárach 9/11. Tá ‘fhios ‘am cá raibh mé nuair a chuala mé an nuacht ar an raidió i 2001. Ag tiomáint ar an saorbhealach 118 go Coláiste Moorpark.

Chuir a rinne Bush i ndiaidh 9/11 trína chéile mé is an chaoi inar tháinig faisisteachas go SAM le cosc ar an mBush a cheistiú. Bhris gach bás san Iaráic mo chroí is labhair mé amach go láidir faoi. D’araigh mé fuacht ó dhaoine nár chuala tada ar an mbosca ach bolscaireacht. Thóg mé nuachtáin liom ó Éirinn le pictiúirí is scéalta iontu faoi a bhí ag tarlú i ndáiríre is dúirt daoine liom anseo gur haters a bhí ins na daoine a scríobh é sin. Ag snámh in aghaidh easa.

Ó tháinig mé go SAM chuir sé ionadh agus déistin an domhain orm an bholscaireacht atá sna meáin anseo. An t-aon duine a d’inis an fhírinne ar an mbosca ó tháinig mé anseo, b’shin Jon Stewart. Murach é bheinn i dteach na ngealt. Shábháil sé ón éadóchas mé.

Le déanaí chuir mé aithne ar dhaoine ón Araib Shádach is cheap mé ar dtús go raibh dóchas ann go bhféadfaimís a chéile a thuiscint. Tar éis cúpla mhí leo thuig mé go ndéanann bolscaireacht mar a bhfaigheann siad san ‘oideachas’ sa bhaile dochar nach féidir a leasú go héasca. Dúirt siad rudaí a chreid siad go daingean a stad mo chroí beagnach le huafás.

Níor shábháil éinne ón taithí sin mé fós. Mar bhí aithne agam orthu. Bhí tae againn le chéile. B’iad mo dhaltaí iad. Is bhí siad réidh agus sásta le daoine nach nglacfadh le Dia ar bith a mharú. Réidh agus sásta le daoine aerach a mharú. Drochmheas acu ar mhná.

Is ar bhealach tuigim anois lucht leanúna Trump sa chaoi is go bhfuil bagairt uafásach ann. Tá ‘fhios agam go bhfuil. Cloiste agam ó dhaoine ina suí i rang liom. Tuigim. Ach pé duine a chaitheas deighleáil leis sin, is é Trump is measa. Tuigim freisin nár chuala roinnt mhaith de lucht leanúna Trump ach FOX ar an mbosca agus sin dochar ar nós ‘oideachas’ na hAraibe Sádaí. Sin bolscaireacht lán le bréag is fuath ar mhaithe le daoine a bhaineann tairbhe as cogadh.

Lord Beaverbrook fadó, Farage, Trump, Fox anois… iad gan trócaire, iad lán le grá dóibh féin, iad a mhill is a mhilleann an saol. Na sochapataigh le cumhacht. Muid ciontach má ligimid dá leithéid é sin a dhéanamh. Níl éinne eile ann le sinn a shábháil ach sinn féin.

Toghchán ar an mbealach i SAM is caithfear a cheistiú nuair atá an GOP agus na DEMs araon ciontach as Exceptionalism is gríosóireacht cogaidh: Ar phleanáil siad an coup atá le teacht? Cuir amadán ar thaobh amháin ionaisc nach mbeidh ach rogha amháin ann. Deachtóireacht de facto le vótaí.

Mé tuirse den gcogadh ar intinn is réasún.

Sin cuid de thrioblóidí SAM gan trácht ar chiníochas, gnéasachas, meas ar bith ar obair ach ardmheas ar shaibhreas, cultúr a deireann gur peaca é bheith bocht…

Tar ar ais Jon Stewart, Bernie Sanders, dóchas…

 

567. Chers Collègues

Ní gá le foréigean greim scornaí a fháil ar dhaoine is iad a thachtadh. De ghnáth, ní éilíonn sé ach dílseacht bhunaidh óna ngéillsinigh
– Aleksander Solzhenitsyn

Bhí siad ar a thaobh sula ndúirt sé Chers Collègues ach b’shin an nóiméad nuair a d’éirigh sé thar a bheith pearsanta is bhí siad réidh le seasamh leis. D’aithin sé, leis na focail sin Chers Collègues, nach institiúid fhuar atá san AE ach áit lán le daoine a oibríonn go crua mar creideann siad i gcearta is tuigeann siad contúirt. Ní fhéadfadh an codarsnacht idir an tAlbanach Smith agus an Sasanach Farage bheith níos láidre san nóiméad sin nuair a d’iarr Smith cúnamh le Chers Collègues. Mar sin, sheas siad is thug siad bualadh bos ó chroí dó. Mar d’aithin Alyn Smith, Albanach,  go bhfuil brí leis an obair a dhéanann siad agus go bhfuil sé pearsanta do chuile dhuine ann.

Fanacht ciúin, sin bheith comhchiontach.

Is dhúisigh mé ag a ceathrú chun a cúig ar maidin mar bhí orm na focail sin, Chers collègues, a scríobh síos ar fhaitíos go gcaillfeadh muid tábhacht an nóiméid sin. Ar fhaitíos nach dtabharfadh daoine in Éirinn aird air i gceart. Sheas Alyn Smith is labhair sé ó chroí faoina thír féin san Eoraip ar son na hAlban ach FREISIN ar son na hÉireann, agus na háiteachaí eile a thug tacaíocht don Aontas Eorpa. Níor fhág sé amach sinn. Nuair a bhí ár bpolaiteoirí féin lán ina dtost. Bhí sé álainn a dúirt sé agus mar a dúirt sé é. Tá locht ar an dtost ónár bpolaiteoirí in Éirinn. Tost a chuireann náire agus fearg orm.

Is é an tost is mó a neartaíonn contúirt.

Gar ollmhór déanta ag Alyn Smith dúinne. Caithfimid é sin a aithint is a thuiscint is bheith réidh, ar thaobh muintir na hAlban, le dul in aghaidh Westminster. Níl cead ag rialtas na Breataine tuaisceart na tíre a tharraingt uainn. Ráite go hard agus go soiléir ag Nicola Sturgeon, bail ó na Déithe uirthi, nach bhfuil cead acu Albain a tharraingt leo. Ár sealsa anois. Ní gá ach é a rá os ard ó chroí. Tuig, creid, agus abair é. Abair go bhfuilimid ag fanacht rófhada le saoirse a fháil, nach raibh impireacht riamh ceart, nach raibh Britain Great nuair a ghoid sí tíortha eile. Seo an bhliain is seo an nóiméad is má fhanaimid ciúin, sin feall. Nach bhfuil tada foghlamtha againn ó chomóradh 1916?

Ní daorsmacht agus danarthacht ó dhrochdhaoine é an tubaiste is mó ach an tost faoi ó dhaoine maithe
― Martin Luther King Jr

San bhfeachtas #wearehere le déanaí bhí daoine gléasta mar shaighdiúirí a chailleadh sa Somme. Mharaigh duine ard-diúc agus fuair thar 13 milliún bás ag cosaint … céard? … ina dhiaidh. Éasca féachaint siar agus a rá, Ná gabh sa treo sin. Níor labhair na daoine gléasta mar shaighdiúrí is bhí sin fileata. Mar níor labhair daoine ar a son. Níor stop éinne an cogadh in am. Thug na haisteoirí amach eolas faoi na daoine a fuair bás fadó.

Déantar an t-uafás dochar is cailleann daoine meas orthu féin nuair nach ndeireann siad go hard: Seo seafóid. Seo feall. Seo gráin in áit grá agus ná glac leis. Níl éadaí ar bith ar an Impire. Faigheann na mílte mílte bás nuair a fhreagraíonn siad an glaoch le dul ag troid For King and country nó For God and country. Mar, bí cinnte, nuair atá Rí nó Dia san áireamh, ní ar son na tíre é.

Tuigeann daoine san Eoraip an difríocht idir Farage (ar nós Trump sna Stáit ‘Aontaithe’) agus Smith, idir duine contúireacht a smaoiníonn ar fhéin amháin agus duine a chreideann go láidir go bhfuil cearta tuillte ag chuile dhuine ar an domhan seo.

Déan clic air agus clic arís ar an nasc Féach ar an bhfíseán seo ar Youtube le féachaint air

 

Anois, chers collègues, seo linn an chontúirt is mó atá ann: fanacht ciúin. Glacadh le seafóid. Ligint do dhrochdhaoine a rogha rud a dhéanamh nuair a thuigimid nach bhfuil sé ceart ná cóir. Ligint don choinsias géilleadh le húdarás lofa. ‘Ceapadh nach mbaineann sé linne. ‘Ceapadh go réiteoidh duine eile an fhadhb. Fanacht inár dtost. Curtha faoi riail gan focal a rá faoin bhfeall. ‘Bhfuil duine ar bith in Éirinn ar nós Nicola Sturgeon nó Alyn Smith? Tá gá leo ANOIS, chers collègues.

Tá gá linn ar fad labhairt amach go hard. Fiú le rá, Tá cúnamh uainn mar a d’iarr Alyn Smith ar an Aontas Eorpa. Bíodh an bua an uair seo ag cearta agus an fhírinne atá ina tost rófhada. Ná fan ciúin.